4. ОКУП ТҮШҮНҮҮ
а) Текстти окуп билип алгыла.
Сулайман тоосу
Сулайман тоосу – Ош шаарынын так ортосунан орун алган табигый архитектуралык эстелик. Ал – Ош облусунун символу жана 3000 жылдан бери келе жаткан атак-даңкы. Сулайман тоосу адегенде “Кара-Кух” (кооз тоо) деп аталган.
Кийинчерек тоонун этегине Сулайман пайгамбардын сөөгү коюлгандан кийин “Сулайман тоо”деп аталып калган. Ошондон бери Сулайман тоосу өзгөчө тарыхый-маданий маанидеги ыйык жай катары эсептелет. Азыркыга чейин жер-жерлерден келгендер ата-бабалардын арбагына куран окутушуп, бала көрбөгөн, ооруган жана башка үмүт-тилегин орундатууну каалагандар тоого атайын барышып, сыйынып кетишет.
Тоодо сыйына турган 30га жакын мазар, күмбөздөр бар. Тоонун боорунда үңкүр-музей жайгашкан. Сулайман тоосунун башына чыкканда шаар алаканга салгандай көрүнөт. Заңгыраган бийик үйлөр, тасмадай кенен жолдор, бак-дарактар, гүлзарлар, фонтандар шаардын көркүн ачат.
б) Сөз айкаштарын уккула, эсиңерге сактагыла
тарыхый | – исторический | ![]() |
атак-даңкы | - здесь: слава | ![]() |
сөөгү коюлгандан кийин | – после похорон | ![]() |
ыйык жай | – священное место | ![]() |
куран окутушуп | – читают молитву | ![]() |
бала көрбөгөн | – бездетный | ![]() |
үмүт-тилегин орундатуу | – исполнить желание | ![]() |
сыйынып кетишет | – молятся | ![]() |
тоонун боорунда | – на подножье горы | ![]() |
үңкүр-музей | – музей-пещера | ![]() |
алаканга салгандай | – как на ладони | ![]() |
в) Сөз айкаштарын туура которуп кебиңерге колдонгула.
![](/assets//testing/img/false.png)
г) Суроолорго жооп бергиле.
1. Сулайман тоосу адегенде эмне деп аталчу экен?
![](/assets//testing/img/false.png)
2. Эл Сулайман тоосуна эмне үчүн барышат экен?
![](/assets//testing/img/false.png)
3. Кыргызстанда ыйык жерлер кайсылар?
![](/assets//testing/img/false.png)
4. Сулайман тоосу кайда жайгашкан?
![](/assets//testing/img/false.png)
д) Төмөнкү маалыматтардын текстте “Бар” же “Жок” экендигин белгилегиле.
Кийин “Сулайман тоо” деп аталып калган
![](/assets//testing/img/false.png)
Сулайман тоосу Ак-Буура дарыясынын жээгинен орун алган.
![](/assets//testing/img/false.png)
Ал өзгөчө тарыхый - маданий маанидеги ыйык жер катары эсептелет.
![](/assets//testing/img/false.png)
Тоодо сыйына турган мазарлар жок
![](/assets//testing/img/false.png)
Тоонун алаканга салгандай көрүнүшү жөнүндө
![](/assets//testing/img/false.png)
Сулайман тоосуна түтүк менен суу чыгарылгандыгы жөнүндө
![](/assets//testing/img/false.png)
е) Диалогду окугула, уланткыла
- Сиз Бишкектенсизби?
- Ооба, азыр Бишкекте жашайм.
- Бирок туулуп-өскөн жерим – Ош.
- Ош кандай шаар?
- Ош байыркы шаар.
- Анда кандай жайлар бар?
- Шаардын ортосунда тоо бар.
- Тоо бийикпи?
- Анча бийик эмес, бийиктиги 160 метр.
- Оштун кайсы бөлүгүндө жайгашкан?
- Ал Ош шаарынын түндүк-батышында.
- Тоо кандай аталат?
- Сулайман тоо деп.
- Эмне үчүн?
- Сулайман пайгамбардын урматына. Алыстан караганда пайгамбар жаткандай көрүнөт.
- Дагы эмнелер табылган?
- Бабур-хандын кичине ак үйү.
- Бул жер ошондуктан ыйык жер деп жарыяланган экен да?
- Ооба, кызым, ошон үчүн адамдар сыйынууга келип турушат.
![](/assets//testing/img/true.png)
![](/assets//testing/img/false.png)
1. Сулайман тоосу адегенде эмне деп аталчу экен?
![](/assets//testing/img/true.png)
![](/assets//testing/img/false.png)
2. Эл Сулайман тоосуна эмне үчүн барышат экен?
![](/assets//testing/img/true.png)
![](/assets//testing/img/false.png)
3. Кыргызстанда ыйык жерлер кайсылар?
![](/assets//testing/img/true.png)
![](/assets//testing/img/false.png)
4. Сулайман тоосу кайда жайгашкан?
![](/assets//testing/img/true.png)
![](/assets//testing/img/false.png)
Кийин “Сулайман тоо” деп аталып калган
![](/assets//testing/img/true.png)
![](/assets//testing/img/false.png)
Сулайман тоосу Ак-Буура дарыясынын жээгинен орун алган.
![](/assets//testing/img/true.png)
![](/assets//testing/img/false.png)
Ал өзгөчө тарыхый - маданий маанидеги ыйык жер катары эсептелет.
![](/assets//testing/img/true.png)
![](/assets//testing/img/false.png)
Тоодо сыйына турган мазарлар жок
![](/assets//testing/img/true.png)
![](/assets//testing/img/false.png)
Тоонун алаканга салгандай көрүнүшү жөнүндө
![](/assets//testing/img/true.png)
![](/assets//testing/img/false.png)
Сулайман тоосуна түтүк менен суу чыгарылгандыгы жөнүндө
![](/assets//testing/img/true.png)
![](/assets//testing/img/false.png)