Кыргызча   Русский


1. ОКУП ТҮШҮНҮҮ


Кыргызстандын өсүмдүктөр дүйнөсү

а) Сөз айкаштарын жана сөздөрдү эки тилде өздөштүрүп алгыла

өсүмдүүлүктүн калыптанышы  –восстановление растительности 
өсүмдүктөрдүн таралышы  – распространение растений
алкактуулук мыйзамына  – закону зональности 
шыбактуу талаа  – полынное поле 
кыртыш  – слой, кора
чычырканактуу  – облепиховый 
талдуу  – ивовые деревья 
ит мурундуу  – шиповниковый
бадалдар  – кустарники 
тоо тундралары  – горные тундры 
чөл   – пустыня 
тикенектүү – еловые 



 



б) Сөз айкаштарынын туура котормосун тапкыла







в) Текстти окугула, билип алгыла

Кыргызстандын өсүмдүктөр дүйнөсү
 

   Кыргызстандын флорасы өсүмдүктөрдүн 4 миңдей түрүн камтыйт. Өсүмдүктөрдүн өсүшү рельеф, кыртыш, климат жана башка факторлорго байланыштуу. Кыргызстан тоолуу республика болгондуктан, климат жана башка факторлордун өзгөрүүсүнө байланыштуу өсүмдүктөрдүн таралышы бийиктик алкактуулук мыйзамына баш ийет.

    Түздүктөр менен тоо этектеринде шыбактуу талаа, суу жээктеринде чычырканактуу, талдуу, ит мурундуу жана башка  токойлор басымдуулук кылат. Анча бийик эмес тоолордо жаан-чачындын жаашына байланыштуу түрдүү талаалар, шалбаалар, токойлор жана бадалдар, бийик тоолордо альпы шалбаалары, тоо тундралары, сырттарда бийик тоолуу талаа, кала берсе шыбактуу чөлдөр да кезигет. Кыргызстандын аймагындагы өсүмдүктөрдү төмөнкү типтерге бөлүштүрүүгө болот, алар чөл, тикенектүү, талаа, шалбаа, саз, токой, жалбырактуу бадал жана тоо тундра өсүмдүктөрү.

 



г) Сүйлөмдөрдүн текстте “Бар” же “Жок” экенин белгилегиле


Кыргызстан – тоолуу республика.


Кызыл китепке кирген өсүмдүктөр көп.


Кыргызстандын флорасы өсүмдүктөрдүн 4 миңдей түрүн камтыйт.


Шыбактуу чөлдөр да кезигет.


Дары чөптөр ден соолукка пайдалуу.




д) Сөздөрдөн туура сүйлөм түзгүлө.

рельеф, өсүшү, факторлорго, байланыштуу, калыптанышы, климат, өсүмдүктүулүктүн, кыртыш, жана башка

, , .

Колдонулуучу сөздөр: факторлорго , жана башка , климат , кыртыш , байланыштуу , рельеф , өсүшү , Өсүмдүктөрдүн




токойлор, ит мурундуу, менен, тоо этектеринде, басымдуулук, чычырканактуу, түздүктөр, жана башка , кылат, шыбактуу талаа, суу жээктеринде талдуу.

, , , .

Колдонулуучу сөздөр: шыбактуу талаа, Түздүктөр, токойлор, талдуу, жана башка, ит мурундуу, чычырканактуу, менен, суу жээктеринде, басымдуулук кылат, тоо этектеринде




өсүмдүктөрү, тикенектүү, шалбаа, аймагындагы, төмөнкү типтерге, өсүмдүктөрдү, бөлүштүрүүгө болот, тоо тундра, жалбырактуу бадал, талаа, чөл, токой, Кыргызстандын: саз, жана

, , , , , , , .

Колдонулуучу сөздөр: өсүмдүктөрдү, чөл, саз, бөлүштүрүүгө, болот, аймагындагы, алар, тоо тундра өсүмдүктөрү, Кыргызстандын, тикенектүү, төмөнкү, жана, талаа, токой, типтерге, шалбаа, жалбырактуу бадал