3. Лексика-грамматикалык материалды өздөштүрүү

Багындыргыч байламталар багыныңкы татаал сүйлөмдөрдүн тутумундагы баш жана багыңкы сүйлөмдөрдү гана байланыштырат.

Багындыргыч байламталар мааниси жагынан үч топко бөлүнөт:

1. Себеп-натыйжалагыч – причинные: себеби, анткени, ошондуктан, ошол себептүү, ошонун натыйжасында.

•                Самат аракетчил, ошодуктан ал сынакты жакшы тапшырды.

2. Шарттуу байламта – условные: эгер, эгерде.

•                Алтынай билим албайт эле, эгерде Дүйшөн агай окууга жөнөтпөсө.

3. Салыштырма байламта – сравнительные: кандай, канча, канчалык.

•                Сен канчалык жашы иштесең, ошончолук эмгегиңдин үзүрүн көрөсүң.

а) Сүйлөмдөрдү багындыргыч байламталар менен толуктагыла.

1. Тоолор мени абдан кызыктырат, _____2-ошондуктаношондуктанэгеранткени Кыргызстанга келдим.

2. Кыргызстан – тоолуу өлкө, _____2-ошондуктаношондуктанэгеранткени кен байлыктарга бай.

3. Сары-Челек абдан кооз көл, _____2-ошондуктаношондуктанэгеранткени ал токойлор менен курчалган.

4. Быйыл да мен Соң-Көлдү көрбөйт элем, _____2-ошондуктаношондуктанэгеранткени чоң атам келбесе.

Колдонулуучу сөздөр: 2-ошондуктан, ошондуктан, эгер, анткени

б) Экинчи жактагы баяндоочтуу сүйлөмдү тапкыла

1.

2.

3.

4.

в) Сөз тизмектери менен конструкция боюнча сүйлөм түзгүлө

1. _____7 облус 21 шаар бар Кыргызстанда _____7 облус 21 шаар бар Кыргызстанда ,_____7 облус 21 шаар бар Кыргызстанда _____7 облус 21 шаар бар Кыргызстанда .

Колдонулуучу сөздөр: 7 облус , 21 шаар , бар , Кыргызстанда

2

_____аталат1991-жылдан баштапФрунзедепБишкек _____аталат1991-жылдан баштапФрунзедепБишкек _____аталат1991-жылдан баштапФрунзедепБишкек _____аталат1991-жылдан баштапФрунзедепБишкек _____аталат1991-жылдан баштапФрунзедепБишкек.

Колдонулуучу сөздөр: аталат, 1991-жылдан баштап, Фрунзе, деп, Бишкек

3

_____валюта–сомреспубликада1993-жылыулуттуккиргизилген _____валюта–сомреспубликада1993-жылыулуттуккиргизилген _____валюта–сомреспубликада1993-жылыулуттуккиргизилген _____валюта–сомреспубликада1993-жылыулуттуккиргизилген _____валюта–сомреспубликада1993-жылыулуттуккиргизилген.

Колдонулуучу сөздөр: валюта–сом, республикада, 1993-жылы, улуттук, киргизилген

г) Кашаадагы сөздөрдү бош орундарга туура жайгаштыргыла

1. Кыргыз Республикасы _____Жаңы системасына Борбордук Азиянын демократиялык унитардык улуттук деп аташат бай түндүк-чыгыш бөлүгүндө жайгашкан.

2. _____Жаңы системасына Борбордук Азиянын демократиялык унитардык улуттук деп аташат бай конститутция боюнча Кыргыз Республикасы эгемендүү, _____Жаңы системасына Борбордук Азиянын демократиялык унитардык улуттук деп аташат бай , _____Жаңы системасына Борбордук Азиянын демократиялык унитардык улуттук деп аташат бай мамлекет.

3. 1993-жылдын 10-майында республикада өзүнүн _____Жаңы системасына Борбордук Азиянын демократиялык унитардык улуттук деп аташат бай валютасы – сом киргизилген.

4. Кыргызстандын дарыялары көбүнчө Сыр-Дарыя _____Жаңы системасына Борбордук Азиянын демократиялык унитардык улуттук деп аташат бай кирип, сууга _____Жаңы системасына Борбордук Азиянын демократиялык унитардык улуттук деп аташат бай .

5. Кыргыз тоолорун Ала-Тоо _____Жаңы системасына Борбордук Азиянын демократиялык унитардык улуттук деп аташат бай .

Колдонулуучу сөздөр: Жаңы , системасына , Борбордук Азиянын , демократиялык , унитардык , улуттук , деп аташат , бай

д) Мааниси жагынан тууралап сүйлөм түзгүлө.