1. ОКУП ТҮШҮНҮҮ
Майрамдар
а) Сөздөрдү жана сөз айкаштарын эки тилде окуп, өздөштүрүп алгыла
| айт | – мусульманский праздник |
| бүгүн ай башы | - сегодня канун праздника |
| эртең айт | - завтра праздник |
| Айт маарек болсун! | – поздравляю с праздником! |
| айтта | – праздновать, ходить, поздравляя с праздником и угощаясь; праздничный визит к соседям, родств енникам в мусульманский праздник |
| айттык | – праздничное угощение (к мусульманскому празднику) |
| ай башы | – канун праздника рамазан (в этот день готовят различные угощения к празднику) |
| орозо айт | - мусульманский праздник после соблюдения поста |
| орозо | - мусульманский пост в течение месяца |
| орозо карма | - поститься, соблюдать пост |
| рамазан | - название девятого месяца лунного года, а также пост, соблюдаемый мусульманами в этом месяце. |
| жарамазан | – обрядовые песни, распевавшиеся в месяц рамазан |
| ооз ач | – вечерний приём пищи во время поста |
| оозу ачык | – он (в данное время) не поститься |
| оозу бек | – он (в данное время) поститься |
| ооз бекийт | – завтра наступает пост |
| зоор | – предрассветный приём пищи во время поста |
| четтик | – предпостовый день (в этот день готовят различные угощения) |
| курман | – жертвоприношение |
| курман чал | – резать жертвенное животное |
| курмандык | – жертвенное животное |
| курмандыкка чал | – зарезать животное в качестве жертвоприношения |
| курмандыкка камын | – готовить к жертвоприношению животное |
| курман айт | – мусульманский праздник жертвоприношения, который празднуется после семидесяти дней Орозо айт |
| ааламда | – во вселенной |
| касиеттүү | – влиятельный |
| жер жүзүндөгү | – на земле |
| акыйкаттуу | – справедливый |
| байланышкан | –связывает |
б) Сөз айкаштарын эсиңерге туткула
курмандыкка чал, ай башы, курман, орозо, айтта, оозу ачык, оозу бек, зоор, ооз ач, курмандык, курман айт, курмандыкка камын, ооз бекийт, курман чал, рамазан, орозо карма, жарамазан, шеттик, орозо айт, бүгүн ай башы, эртең айт, айт, айт маарек болсун, айттык.
в) Текстти окуп, билип алгыла.
Орозо айт
Орозо айт отуз күн орозо кармалып бүткөндөн кийин майрамдалат. Орозо 30 күн кармалат да, жыл сайын 10 күн артка жылып турат.
Байыртадан элибизде «бүгүн шек, эртең бек» деген макал бар. Ал Орозо кармаардын биринчи күнүнө карата айтылган. Бул күнү мусулмандар токоч, боорсокторун жасашып, дасторкон жайып, куран окушуп, ооздорун бекитишет. Ушундан кийин отуз күн орозо кармала баштайт. Орозонун отузунчу күнү бүткөндөн кийин «Айт» майрамына даярдыктар көрүлүп, түркүн тамактар, боорсок жасалып, мал союлат. Бул күндү «ай башы» деп коюшат жана арбактарга куран окушат. Эртеси күнү эркектер «айт намазга» барышат.
г) Төмөнкү сүйлөмдөрдүн иретин текске жараша белгилегиле.
|
1 |
Ушундан кийин отуз күн орозо кармала баштайт. |
|
|
2 |
Байыртадан элибизде «бүгүн шек, эртең бек» деген макал бар. |
|
|
3 |
Эртеси күнү эркектер «айт намазга» барышат. |
|
|
4 |
Бул күндү «ай башы» деп коюшат жана арбактарга куран окушат. |
|
Колдонулуучу сөздөр: 4, 2, 3, 1
д) Тексттеги бош орундарды мааниси боюнча толтургула.
Орозо айт отуз күн орозо бүткөндөн кийин майрамдалат.
Орозо ай календарынын тогузунчу айында 30 күн кармалат да, жыл сайын 10 күн артка жылып турат.
Байыртадан «бүгүн шек, эртең бек» деген макал бар. Ал Орозо кармаардын биринчи күнүнө карата айтылган. Бул күнү токоч, боорсокторун жасашып, дасторкон жайып, куран окушуп, бекитишет. Ушундан кийин орозо кармала баштайт. Орозонун отузунчу күнү бүткөндөн кийин «Айт» майрамына даярдыктар көрүлүп, боорсок жасалып, мал союлат. Бул күндү «ай башы» деп коюшат жана куран окушат. Эртеси күнү «айт намазга» барышат.
Колдонулуучу сөздөр: ооздорун, отуз күн, эркектер, элибизде, мусулмандар, түркүн тамактар, арбактарга, кармалып
ж) Туура жоопторду тапкыла
1. Как называют канун праздника Рамазан?
2. Название девятого месяца лунного года, а также пост, соблюдаемый мусульманами в этом месяце.
3. День перед постом (в этот день готовят различные угощения).
4. Мусульманский праздник после соблюдения поста.
5. Приношение животного в жертву.
6. Предрассветный приём пищи во время поста.