Кыргызча   Русский


5. ТЕКСТ " УЛАН ЖАНА САНТАШ "


а) «Улан жана Санташ» шамалдары жѳнүндѳ угуп, аңгемелеп бергиле.

      Илгери- илгери кѳлдүн ордунда чоң шаар болгон экен. Ушул жерде ай десе айдай, күн десе күндѳй сулуу, акылдуу кыз жашаптыр.

     Бул кызды Улан жана Санташ деген эки жигит жактырып калат. Экѳѳ жекеме - жеке чыгып согушат. Урушта экѳѳ тең ѳлѳт. «Эки жигиттин убалына калдым» - деп сулуу кыз күндүр-түндүр ыйлай бериптир. Ошондо кыздын кѳз жашынан Ысык-Кѳл жаралыптыр. Ал эми Улан менен Санташ шамалга айланып, ушул күнгѳ чейин жоолашып жүрүшѳт экен. Кѳлдүн суусу болсо, кыздын кѳз жашындай мѳлтүр тунук жана туздуу болуп калыптыр деп айтышат чоң ата, чоң энелерибиз.

    Чынында кѳлдѳ Улан жана Санташ деген шамал бар. Кѳлдүн батыш тарабынан (Балыкчы жактан) соккон шамалды – Улан, ал эми чыгышынан (Каркыра жайлоосу жагынан) соккон шамалды Санташ шамалы дешет. Бул эки шамалдын багыты бири-бирине карама-каршы келип, жоолашып жаткандай кѳрүнѳт.


 

б) Силер билесиңерби?....

    Илгери биздин ата-бабаларыбыз Ысык-Кѳлдү ыйык тутуп, ага түшкѳн эмес. Ага колдорунун учун гана жууп, жүздѳрүн чайкап, тилектерин айтышкан.



в) Сөз тизмектери менен конструкция боюнча сүйлөм түзгүлө

1.
.

Колдонулуучу сөздөр: Илгери-илгери, ордунда, шаар, кѳлдүн, болгон, экен, чоң




2.

, ,

Колдонулуучу сөздөр: жерде, күндѳй, акылдуу, күн десе, ушул, ай десе, жашаптыр., сулуу, айдай, кыз




3.

.

Колдонулуучу сөздөр: деген, жана , бул, эки, кызды, жигит, Улан, калат, Санташ, жактырып




4.

Колдонулуучу сөздөр: тең , экѳѳ , урушта , ѳлѳт.




5.

Колдонулуучу сөздөр: жаралыптыр., кѳз, жашынан, Ысык-Кѳл, кыздын, сулуу




6.

Колдонулуучу сөздөр: менен , калыптыр., Улан, айланып, шамалга , Санташ




7.

?

Колдонулуучу сөздөр: менен, уктуңар, беле, шамалдары , мурда, Улан, Санташ, жѳнүндѳ