6. ОКУП ТҮШҮНҮҮ
а) Диалогду ролдоштуруп окугула
Мугалим: Саламатсыңарбы, балдар!
Окуучулар: Саламатчылык, эжей!
- Балдар, бүгүн кайсы майрам?
- Мамлекеттик тил күнү.
- Кыргыз тили качан мамлекеттик тил болуп кабыл алынган?
- 1989-жылдын 23-сентябрында.
- Азаматсыңар!
- Балдар, Кыргыз ССРинин Конституциясына ылайык 1989-жылы 23- сентябрда Жогорку Кеңеш тарабынан «Кыргыз Республикасынын Мамлекеттик тили жѳнүндѳ мыйзам» кабыл алынган. Азыр кыргыз тили – эгемендүү Кыргызстандын улуттук тили. Ал эми орус тили улуттар аралык байланышуу тили болуп белгиленген.
- Келгиле, тил жѳнүндѳ макал-лакаптарды, табышмактарды айтып, ырларды ырдайлы.
- Баштагыла:
- «Тил – акылдын күзгүсү»
- Тил билсең, дил билесиң.
- Тил – ойдун булагы.
- Ой – океан, тил – булак.
- Ой – сѳздүн сандыгы.
- Эне тил – улут сыймыгы.
- Азаматсыңар!
а) Сөз айкаштарынын туура котормолорун таап, эсиңерге туткула
Мамлекеттик тил | Государственный язык |
|
тил жөнүндө мыйзам | закон о языке |
|
эгемендүү Кыргызстандын | суверенного Кыргызстана |
|
улуттук тили | национальный язык |
|
улуттар аралык | межнациональный |
|
байланыштуу тили | язык межнационального общения |
|
тил билсең | если знаешь язык |
|
дил билесиң | познаешь душу |
|
акылдын күзгүсү | зеркало души |
|
ойдун булагы | родник мысли |
|
ой –океан | мысль – океан |
|
тил – булак | язык – родник |
|
улут сыймыгы | гордость нации |
|
сөздүн сандыгы | сокровищница |
|
б) Сѳз айкаштарын которуп, эсиңерге туткула.
в) Макал-лакаптарды толуктагыла.
Тил билсең…………. билесиң
Тил –ойдун …………
Тил – акылдын …………
……………. тил булак
……………. улут сыймыгы
Тил билсең…………. билесиң
Тил –ойдун …………
Тил – акылдын …………
……………. тил булак
……………. улут сыймыгы