Кыргызча   Русский


5. ТЕКСТ " УЛАН ЖАНА САНТАШ "


а) «Улан жана Санташ» шамалдары жѳнүндѳ угуп, аңгемелеп бергиле.

      Илгери- илгери кѳлдүн ордунда чоң шаар болгон экен. Ушул жерде ай десе айдай, күн десе күндѳй сулуу, акылдуу кыз жашаптыр.

     Бул кызды Улан жана Санташ деген эки жигит жактырып калат. Экѳѳ жекеме - жеке чыгып согушат. Урушта экѳѳ тең ѳлѳт. «Эки жигиттин убалына калдым» - деп сулуу кыз күндүр-түндүр ыйлай бериптир. Ошондо кыздын кѳз жашынан Ысык-Кѳл жаралыптыр. Ал эми Улан менен Санташ шамалга айланып, ушул күнгѳ чейин жоолашып жүрүшѳт экен. Кѳлдүн суусу болсо, кыздын кѳз жашындай мѳлтүр тунук жана туздуу болуп калыптыр деп айтышат чоң ата, чоң энелерибиз.

    Чынында кѳлдѳ Улан жана Санташ деген шамал бар. Кѳлдүн батыш тарабынан (Балыкчы жактан) соккон шамалды – Улан, ал эми чыгышынан (Каркыра жайлоосу жагынан) соккон шамалды Санташ шамалы дешет. Бул эки шамалдын багыты бири-бирине карама-каршы келип, жоолашып жаткандай кѳрүнѳт.


 

б) Силер билесиңерби?....

    Илгери биздин ата-бабаларыбыз Ысык-Кѳлдү ыйык тутуп, ага түшкѳн эмес. Ага колдорунун учун гана жууп, жүздѳрүн чайкап, тилектерин айтышкан.



в) Сөз тизмектери менен конструкция боюнча сүйлөм түзгүлө

1.
.

Колдонулуучу сөздөр: чоң, экен, Илгери-илгери, кѳлдүн, болгон, ордунда, шаар




2.

, ,

Колдонулуучу сөздөр: кыз , сулуу, жерде, ушул, жашаптыр., күн десе, ай десе, күндѳй, айдай, акылдуу




3.

.

Колдонулуучу сөздөр: эки, Санташ, Улан, калат, жактырып, жана , бул, жигит, деген, кызды




4.

Колдонулуучу сөздөр: ѳлѳт. , тең , экѳѳ , урушта




5.

Колдонулуучу сөздөр: сулуу, жаралыптыр., жашынан, Ысык-Кѳл, кыздын, кѳз




6.

Колдонулуучу сөздөр: Улан, менен , Санташ, шамалга , айланып, калыптыр.




7.

?

Колдонулуучу сөздөр: менен, беле, уктуңар, Санташ, мурда, шамалдары , Улан, жѳнүндѳ