Кыргызча   Русский


3. УГУП ТҮШҮНҮҮ


а) Диалогду уккула 

- Сен кайда шашып бара жатасың? - Ты куда спешишь?
- «Аккула» ат майданына. - На ипподром  «Аккула».
- Анда эмне болот экен? - Что там будет?
- Билбейсиңби, айтка карата  улуттук оюндар  өткөрүлөт эмеспи. - Что, не знаешь? В честь праздника "айт"  проводятся национальные игры.
- Жүрү, «Кыз куумай» оюнун кѳрүп келели. - Пошли, посмотрим игру «Кыз куумай»
- «Кыз куумай»  деген кандай  оюн? - Что за игра «Кыз куумай»?
- Абдан кызыктуу оюн. Жигит  кызды ат менен кууп жетип,  аны бетинен өбүш керек. - Очень интересная игра. Джигит должен  на лошади догнать девушку и  поцеловать ее.
- Эгер кызды кууп жетпей  калсачы? - А если не догонит?
- Анда кыз жигитти кууп,марага  жеткенче камчы менен  сабайт. - Тогда девушка догнав джигита,  охлестает его камчой до финиша.
- Оо, абдан кызыктуу экен, жүрү батыраак баралы. - Да, очень интересно, пошли быстрее.

  



б) Диалогду толуктагыла


1. Сен кайда, шашып?


2. Анда эмне болот?


3. «Кыз куумай» деген кандай оюн?


4. Эгер кызды кууп жетпей калсачы?




в) «Кыз куумай» оюнун билип алгыла


 

 

 

 

 

 

Оюндун бири кыз куумай,
Оюн деп чиркин ушуну айт.
Күлүктѳр көктө сызчудай,
Көргөндѳр кимдер кызыбайт

Тизгинди чоюп жөнөсө,
Жигити жетип кызды өпсө.
Жигити шумкар, кыз куудай!
Көзүңө сүйкүм учурайт.

   «Кыз куумай» оюнуна, көбүнчө, үйлөнө элек улан менен кыз  катышат. Азыр кыргыз жаштарынын бул оюнуна орус жана башка улуттардын жаштары да катышчу болду.
  «Кыз куумай» оюну  спортчулардын райондук, облустук, республикалык жалпы мелдештердин программасына киргизилген. Азыркы мезгилде бул оюн жеке гана Орто Азияда эмес, Казакстанда, Азербайжанда, Кавказда  жана Арменияда да өткөрүлөт.

 

 

 

б) Сөз айкаштарын эки тилде өздөштүрүп, текстти которгула

 

Кыз куумай

состязание в скачках, где джигит  должен догнать девушку и поцеловать ее, если ему это не удается, то девушка может охлестать его камчой

күлүктөр скакуны
көктө сызчудай как будто парит в небе
тизгинди чоюп  тянет узду (лошади)
жигити шумкар джигит  как сокол
кыз куудай  девушка  как лебедь
үйлөнө элек не женатый
мелдештердин программасына киргизилген     вошла в программу соревнований 

 



в) Улуттук оюндарды тапкыла

1
2


Туура жооп саны: =
0
Ката саны: =
0

б
ы
м
у
т
й
ш
у
к
а
А
ы
а
з
ч
К

1) Ат оюну
2) Ат үстүндө кыз качат