3. ОКУП ТҮШҮНҮҮ
Бешбармак
Бешбармак – кыргыздын эт менен камырдан жасалган улуттук тамагы. Бышкан этти майда туурап, ага ошол эттин сорпосуна бышырылган кесме кошулат. Анан аралаштырып, үстүнѳ бир чыны ысык шорпо куюлат. Бул үстүнѳ куюлган шорпону “чык” деп аташат.
Бул тамакты кол менен (беш манжа менен) жешкендиктен “бешбармак” деп аталып калган.
а) Сөздөрдү эки тилде өздөштүрүп алгыла.
| бешбармак |
национальное блюдо, приготовленное мелко нарезанных кусочков мяса с лапшой и политое бульоном |
|
| улуттук тамак | национальное блюдо |
|
| майда тууралат | мелко режется |
|
| эттин сорпосу | бульон мяса |
|
| кесме кошулат | добавляется лапша |
|
| чык | тонко нарезанный лук с горячим бульоном |
|
б) Текстти толуктап, окугула.
– кыргыздын эт менен камырдан жасалган . Бышкан этти , ага ошол бышырылган. Анан аралаштырып, үстүнѳ бир чыны ысык куюлат. Бул тамакты кол менен жешет. Ошондуктан деп аталган.
Колдонулуучу сөздөр: эттин сорпосуна, бешбармак, улуттук тамагы, кесме кошулат, чык, майда туурап, Бешбармак
в) Окугула, эсиңерге сактагыла
1. Эртеден кечке ачка жүрбө!
2. Жатарда тамакты көп ичүүгө көнбө!
3. Өзүңдөн улуулардан мурда тамакка кол сунууга озунба!
4. Дасторкондун четинде сыпайы бол!
5. Төкпөй-чачпай, шашпай ичкенге үйрөн!
6. Тамак ичип бүткөндөн кийин рахмат айтып, бата кылууну унутпа!
Керектүү буйрук ыңгайдагы этиш сөздөр:
унутпагыла – не забудьте
үйрөнгүлө – научитесь
озунбагыла – не приступайте к еде раньше старших
сыпайы болгула – будьте вежливы
көнбөгүлө – не привыкайте
ачка жүрбөгүлө – не голодайте
г) Сүйлөмдү толуктагыла.
1. Эртеден кечке !
2. Жатарда тамакты көп ичүүгө !
3. Өзүңдөн улуулардан мурда тамак ичүүгө !
4. Дасторкондун четинде сыпайы !
5. Төкпөй-чачпай, шашпай ичкенге !
6. Тамак ичип бүткөндөн кийин рахмат айтып, бата кылууну !
Колдонулуучу сөздөр: болгула , үйрөнгүлѳ , көнбө , унутпагыла , озунбагыла , ачка жүрбө